Grens tussen Ierland en Noord-Ierland bestaat vandaag 100 jaar

03/05/2021
 
Afbeelding invoegen
 
De splitsing van Ierland in twee gedeelten dateert officieel sinds 3 mei 1921. Het is vandaag exact 100 jaar geleden dat de Noord-Ierse grens het licht zag. In die eeuw is de grens geen centimeter verschoven.
 
De beslissing om Ierland op te splitsen in twee gedeelten kwam als Britse reactie op de brede Ierse wens voor zelfbeschikking. De Ieren in het noorden van het eiland, de Unionisten die voornamelijk protestants waren en zijn, wilden echter bij het Verenigd Koninkrijk blijven. Terwijl de katholieke Nationalisten streefden en met geweld streden voor Ierse zeggenschap over hun eigen grondgebied, de Home Rule. In 1916 leidde dat tot de zogenaamde Paasopstand die bloedig door de Britten werd onderdrukt. In 1919 gingen de Nationalisten een stap verder en begonnen een Onafhankelijkheidsoorlog.
 
De Britten zagen in dat ze de Ieren tegemoet moesten komen, maar wilden ook gehoor geven aan de roep van het protestantse deel van de bevolking. In 1920 zag de Government of Ireland Act het licht. Daarmee werd Sir James Craig de eerste premier in Belfast. Hij stemde ermee in om zes provincies in het noorden van het eiland samen te voegen tot Noord-Ierland. Drie provincies vielen buiten het territorium, wat weer de woede wekte van zowel katholieke Nationalisten als protestante Unionisten. Het legde de ideale voedingsbodem voor het geweld in Noord-Ierland dat vlak daarna de kop opstak en tot het Goede Vrijdagakkoord van 1998 voortduurde. 
 
De grens is niet veranderd met dat akkoord. Op dit moment is geen van de betrokken partijen -Ierland, Noord-Ierland, VK - genegen om eventuele veranderingen aan de grens ter sprake te brengen. Voorlopig blijft de grens dus ook na een eeuw een scheidslijn tussen Ierland en Noord-Ierland. Zij het nu zonder douaneposten of militaire bases zoals in de 20e eeuw ten tijde van de 'Troubles'.
 
Copyright tekst: Johan Peters, 03/05/2021 - ...